جدال میان واقعیت بازار و آمارهای مبالغه آمیز

با رویکرد وعده های غیر عملی و ادعاهای خیالی

کاج پرس - 21/ 11/ 1400

دکتر ساداتی نژاد، وزیر جهادکشاورزی در نشست مشترک با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اخیرا می گوید: آمار و اطلاعات رابطه ای مستقیم در پیشگیری قاچاق کالا و ارز دارد و در صورتی که آمارها دقیق نشود برنامه ریزی به معنای واقعی امکان پذیر نیست.

البته ایشان قبلا هم بارها بر ارائه آمار و ارقام دقیق تولید محصولات کشاورزی و بازرگانی آنها، همچنین ارائه دقیق و درست عملکردها تاکید داشته اند و مرکزی هم به همین منظور به وجود آمده است؛ ولی طی مصاحبه های مختلف معاونان و حتی مدیران کل بخش های مختلف به مناسبت دهه فجر، شاهد ارائه آمار و ارقام های مبالغه آمیز، ادعا هایی غیر واقعی، قیاس های مع الفارق و کاذب و وعده هایی هستیم که امکان تحقق آنها در آینده نزدیک امکان پذیر نیست!

گرچه به عنوان آرزوهای بی حساب و کتاب محاسبه نشده می توان از تکرار آنها لذت برد "که چه شود" اگر "این طور شود" اما با آرزو و اگر و مگر، شاید و باید و فرض های خیالی نمی توان امور دولت را به ویژه اگر به امنیت غذایی مردم و معاش و معیشت روزمره آنان وابسته باشد، پیش برد.

قصد ورود به مصادیق متعدد آمارهای مبالغه آمیز یا مواردی مانند اگر فلان بودجه و اعتبار را بدهند، فلان یا بهمان دستاورد را محقق خواهیم کرد، نداریم؛ ولی شاهد مثال این بحث، عدم تطابق آمار و ارقام اعلام شده با واقعیت های بیرونی است.

مردم به ادعاهای مسئولان کشاورزی دولت سیزدهم که این یا آن کار را کرده ایم یا خواهیم کرد توجه ندارند زیرا به بازار نگاه می کنند. حال بیان و حتی انتشار عملکردهای مبالغه آمیز و وعده های غیرعملی یا بی اساس دولتی ها حتی اگر برای ایجاد امیدواری در جامعه و دوری از یاس و ناامید از اوضاع معیشتی باشد، زیان بخش است ولی زیان کمتری دارد.

ولی زیان اساسی و خسارت جبران ناپذیر در این عرصه هنگامی است که مسئولان اعلام کننده یا مدعیان عملکردهای موفق و نتیجه بخش، خود آنچه که می دانند صحت ندارد یا بیش از حد مبالغه آمیز و غیرواقعی است را باور کنند! که "واقعا چنین است" و براساس این باور غیرواقعی برنامه ریزی کنند و عمل نمایند.

مثلا وزارت جهادکشاورزی تلاش بسیار زیادی می کند که قیمت ها را کنترل و کالاهای اساسی اگر کاهش قیمت نمی یابند حداقل گرانتر نشوند و آشکار است این تلاش، مسئولانه است اما دامنه اثرگذاری محدودی دارد.

به طور نمونه تلاش های مجدانه قرارگاه امنیت غذایی برای عرضه ارزان گوشت مرغ، تخم مرغ، گوشت قرمز و لبنیات و اخیرا هم برنج ارزشمند است ولی این تلاش ها نتوانسته است گستره وسیعی از بازار را در بگیرد و روی قیمت آزاد این اقلام اساسی پر مصرف تاثیر چندانی داشته باشد. به گونه ای که کارشناسان بازرگانی و حتی مردم که روزانه با قیمت ها سروکار دارند آنچه را که انجام گرفته است نمایشی و سیاسی می دانند. یعنی جامعه وسیع مصرف کننده با یک بازار در حال کاهش مواجه نیست، هرچند مساعی وزارتخانه در دامنه اندکی اثرگذار بوده است آن هم با کمک واردات و ارز ارزان قیمت دولتی نه یک شیوه بازرگانی موثر و گسترده که تنظیم کننده بازار باشد.

به واقع وزارت جهادکشاورزی که تا حدودی از تولید غافل شده است و مدتی است عمدۀ قوای خود را در قرارگاهی به نام امنیت غذایی برای ساماندهی بازار و کنترل قیمت ها گذاشته است، چندان موفق نبوده است و ارزیابی ها و خبرها نیز حاکی از آن است که در ایام پیش رو یعنی نرسیده به عید بازهم با افزایش قیمت کالاهای اساسی مواجه هستیم و دامنۀ این شکست وزارتخانه به رغم اعلام خبرهای با آب و تابِ عملکردهای موفق، افزون خواهد شد. چه بسا با کمبودهایی هم مواجه شویم.

لذا در جمع بندی نهایی باید گفت؛ وزارت جهادکشاورزی باید رویکرد اطلاع رسانی خود را تغییر دهد و صادقانه ضمن قبول مدیریت ضعیف و روش ناکارآمد، با مردم صادقانه از تنگناها سخن بگوید و بحث های استدلالی و اقناعی و تحلیلی را بجای اخبار مبالغه آمیز ناپایدار که صحت و سقم آنها در صحنۀ واقعی زندگی مردم در کمترین زمان ممکن آشکار می شود؛ جایگزین سازد. از قدیم هم گفته اند "با حلوا حلوا گفتن دهن شیرین نمی شود".

دکتر ساداتی نژاد وقتی که در مجلس بود بارها تحلیل می کرد که اقتصاد نباید دستوری و آمرانه باشد! حال که وزیر شده است در جایگاه فرمانده قرارگاه امنیت غذایی مداوم دستورالعمل هایی از جنس اقتصاد صادر می کند که زودگذر و ناپایدار هستند.

40 روز آینده آزمونی است برای وزارت جهادکشاورزی به منظور آشکارسازی توانایی یا ناتوانی بازرگانی و موفقیت یا عدم موفقیت تیم بازرگانی دکتر ساداتی نژاد که توسط مردم و در صحنه واقعی بازار داوری می شود.

------------------------------------

به شبکه های اجتماعی ما بپیوندید:

کانال تلگرام: http://www.t.me/kajpress00

پیج اینستاگرام: https://www.instagram.com/kajpressnews